علائم خرابی روغن گیربکس اتومات: راهنمای کامل
روغن گیربکس اتوماتیک نقش بسیار مهمی در عملکرد صحیح این نوع گیربکس دارد. این روغن علاوه بر روانکاری قطعات، وظیفه خنککاری و انتقال نیرو را نیز بر عهده دارد. با گذشت زمان و استفاده مداوم، روغن گیربکس ممکن است دچار آلودگی، کاهش حجم یا تغییر خواص شود که در نتیجه آن، عملکرد گیربکس مختل شده و علائم خرابی ظاهر میشوند.
علائم خرابی روغن گیربکس اتومات
تاخیر در تعویض دنده یا تعویض دنده نامناسب:
یکی از اولین علائم خرابی روغن گیربکس، تاخیر در تعویض دنده یا تعویض دنده نامناسب است. این مشکل ممکن است به صورت کندی در تعویض دنده، پریدن دنده یا گیر کردن دنده در یک حالت خاص خود را نشان دهد
لرزش و تکانهای شدید هنگام تعویض دنده
اگر هنگام تعویض دنده، خودرو دچار لرزش یا تکانهای شدیدی میشود، این میتواند نشانهای از خرابی روغن گیربکس باشد.
بوی سوختگی
استشمام بوی سوختگی از محفظه موتور یا اطراف گیربکس، میتواند نشاندهنده گرم شدن بیش از حد روغن و آسیب دیدن آن باشد.
روشن شدن چراغ هشدار جعبه دنده
اگر چراغ هشدار گیربکس بر روی داشبورد روشن شد، این نشان میدهد که مشکلی در سیستم گیربکس وجود دارد که ممکن است به دلیل خرابی روغن باشد.
کاهش شتاب خودرو
کاهش شتاب خودرو و عدم توانایی در رسیدن به سرعتهای بالا، میتواند به دلیل اصطکاک زیاد بین قطعات گیربکس ناشی از خرابی روغن باشد.
صدای غیرعادی از گیربکس
شنیدن صداهای غیرعادی مانند زوزه، ناله یا تقتق از گیربکس، نشاندهنده وجود مشکل در داخل گیربکس است که ممکن است به دلیل خرابی روغن باشد.
نشت روغن
نشت روغن گیربکس از محلهای اتصال یا آببندی، باعث کاهش حجم روغن و در نتیجه کاهش عملکرد گیربکس میشود.
دلایل خرابی روغن گیربکس اتوماتیک:
کاهش حجم روغن: با گذشت زمان، روغن گیربکس ممکن است از طریق نشت یا تبخیر کاهش حجم دهد.
آلودگی روغن: ورود ذرات خارجی مانند گرد و غبار، برادههای فلزی یا آب به داخل روغن، باعث آلودگی آن و کاهش عملکرد روانکاری میشود.
تغییر خواص روغن: با افزایش دما و گذشت زمان، خواص روغن گیربکس مانند ویسکوزیته (گرانروی) تغییر میکند که این امر باعث کاهش کارایی آن میشود.
استفاده از روغن نامناسب: استفاده از روغن گیربکس نامناسب یا با کیفیت پایین، میتواند باعث آسیب دیدن قطعات داخلی گیربکس شود.
عواقب عدم تعویض به موقع روغن گیربکس:
خرابی کامل گیربکس: اگر خرابی روغن گیربکس به موقع تشخیص داده نشود و اقدامات لازم انجام نشود، ممکن است منجر به خرابی کامل گیربکس و هزینههای سنگین تعمیر شود.
کاهش عمر مفید گیربکس: خرابی روغن باعث افزایش اصطکاک بین قطعات گیربکس شده و در نتیجه عمر مفید آن را کاهش میدهد.
افزایش مصرف سوخت: خرابی روغن گیربکس میتواند باعث افزایش مصرف سوخت شود.
پیشگیری از خرابی روغن گیربکس:
تعویض به موقع روغن: روغن گیربکس را طبق دستورالعمل کارخانه سازنده به طور مرتب تعویض کنید.
استفاده از روغن مناسب: از روغن گیربکسی استفاده کنید که با نوع و مدل خودرو شما سازگاری داشته باشد.
بررسی منظم سطح روغن: به طور مرتب سطح روغن گیربکس را چک کنید و در صورت نیاز آن را به حد مناسب برسانید.
اجتناب از رانندگی در شرایط سخت: از رانندگی در شرایط سخت مانند حمل بار سنگین یا کشیدن تریلر به مدت طولانی خودداری کنید.

نکات مهم درباره تعویض روغن گیربکس گیربکس اتومات:
تعویض به موقع فیلتر روغن: علاوه بر تعویض روغن، تعویض به موقع فیلتر روغن نیز بسیار مهم است. فیلتر روغن از ورود ذرات آلوده به داخل گیربکس جلوگیری میکند.
بررسی سطح روغن در حالت سرد: همیشه سطح روغن را در حالی که خودرو سرد است بررسی کنید. زیرا با گرم شدن خودرو، حجم روغن افزایش مییابد.
استفاده از روغن با کیفیت بالا: از روغن گیربکسی استفاده کنید که توسط سازنده خودرو توصیه شده است.
رانندگی آرام و ملایم: رانندگی تند و شتابگیریهای ناگهانی باعث افزایش فشار بر روی گیربکس و روغن آن میشود.
توجه به رنگ و بوی روغن: تغییر رنگ یا بوی روغن میتواند نشاندهنده وجود مشکل باشد.
مراجعه به تعمیرکار متخصص: در صورت مشاهده هرگونه علائم خرابی، به یک تعمیرکار متخصص گیربکس مراجعه کنید.
اگر روغن گیربکس کم باشد چه میشود؟
اگر روغن گیربکس کم باشد، عملکرد گیربکس تحت تأثیر قرار میگیرد و ممکن است مشکلات جدی به وجود آید. روغن گیربکس نقش حیاتی در روانکاری، خنکسازی و کاهش اصطکاک بین قطعات گیربکس دارد. کمبود روغن میتواند باعث افزایش دما، ساییدگی سریعتر قطعات داخلی، و در نهایت آسیب دیدن گیربکس شود. این مشکل ممکن است منجر به سختی در تعویض دندهها، صداهای غیرعادی و حتی خرابی کامل گیربکس گردد، که هزینههای تعمیرات را به شدت افزایش میدهد.
چه زمانی باید روغن گیربکس اتومات را تعویض کرد؟
زمان تعویض روغن گیربکس به عوامل مختلفی از جمله نوع خودرو، مدل گیربکس، شرایط رانندگی و کیفیت روغن بستگی دارد. به طور معمول، کارخانه سازنده خودرو، فاصله زمانی مشخصی را برای تعویض روغن گیربکس تعیین میکند. اما بهتر است با توجه به شرایط استفاده از خودرو، این فاصله زمانی را کاهش دهید.
توجه: برخی از گیربکسهای اتوماتیک به گونهای طراحی شدهاند که نیازی به تعویض روغن ندارند و روغن آنها مادام العمر است. اما بهتر است قبل از خرید خودرو، در مورد نوع گیربکس و نیاز به تعویض روغن آن اطلاعات دقیق کسب کنید.
جمعبندی:
علائم خرابی روغن گیربکس اتومات میتواند به شکلهای مختلفی بروز پیدا کند. یکی از رایجترین علائم خرابی روغن گیربکس اتومات، تغییرات در تعویض دندهها است؛ مثلا دندهها ممکن است به سختی تعویض شوند یا دندههای گیربکس به درستی درگیر نشوند. دیگر علائم شامل لرزش یا ضربههای ناگهانی هنگام حرکت، بوی سوختگی ناشی از روغن داغ، و صدای غیرعادی از قسمت گیربکس است. همچنین، در صورت خرابی روغن گیربکس، ممکن است عملکرد خودرو ضعیف شده و قدرت موتور کاهش یابد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به سرعت به تعمیرگاه مراجعه کرد تا از آسیبهای جدی به گیربکس جلوگیری شود.
